Een aantal van onze voorouders is papiermaker geweest. Tijdens het onderzoek naar deze families bleek al snel dat er vele relaties bestonden tussen de verschillende papiermakersfamilies. Het kwam dikwijls voor dat zonen en dochters van papiermakers met elkaar huwden. Daarnaast bleef het papierbedrijf veelal door overerving in de familie.

Als je het hebt over watermolens en papiermakers dan denk je al snel aan een paar bekende boeken met veel genealogische informatie:

• Koornmullenaers Pampiermaeckers en Coperslaghers, R. Hardonk, 1968.
• De papiermolens in de provincie Gelderland, H. Voorn, 1985.
• Op kracht van stromend water, H. Hagens, 1998.

Samen met ons eigen familieonderzoek (elders op deze site) levert dit een enorme hoeveelheid informatie op. Wij denken dat dit interessant is voor velen die voorouders op de Veluwe hebben. Ook is er maar heel weinig informatie over de, meestal verdwenen, papiermolens op internet terug te vinden. Dat vraagt om een nieuwe website waarvan dit de inleidende pagina is. Wij hebben ons beperkt tot de papiermolens op de Veluwe, anders zou het te veel worden (dat is het nu al bijna).

Allereerst is er een overzicht van alle papiermolens die er op de Veluwe geweest zijn. Deze zijn gegroepeerd naar de beek waaraan ze stonden en dan stroomafwaarts geordend. Hierbij is de Veluwe in vier gebieden verdeeld, te beginnen bij het gebied in en om Apeldoorn waar de meeste papiernijverheid te vinden was, daarna de Noord-Veluwe, vervolgens de Zuid-Veluwe, en tot slot de papiermolens op de West-Veluwe. Het overzicht bevat tevens de index van de genoemde boeken van Hardonk, Voorn en Hagens.

Vanuit het overzicht kun je doorklikken naar de verschillende beken en gebieden, daar worden de molens in meer detail beschreven. Van elke watermolen worden de chronologische feiten genoemd met voor zover bekend de namen van eigenaren, pachters en papiermakers. Tevens is er een kaartje met de (toenmalige) lokatie van de molen.

Er is een aparte index van papiermakers gemaakt, waarin alle namen alfabetisch opgenomen zijn. Van de meeste papiermakers hebben we gezinsbladen toegevoegd. Klik op de nummers achter de namen om bij zo'n gezinsblad uit te komen. Bij elke familie op zo'n gezinsblad staat weer een lijst van de papiermolens waar ze werkzaam geweest zijn. Veel informatie komt uit de genoemde boeken. Het bleek al snel dat er diverse fouten in deze boeken staan. Daarom is het meeste gecontroleerd met gegevens uit archieven. Voor de smeuige verhalen uit het leven van deze papiermakers ben je echt op deze boeken aangewezen. 

Uitleg over de vervaardiging van handgeschept papier is hier te vinden. Wil je weten wat voor soorten papier er vroeger waren en hoe de verschillende afmetingen genoemd werden, kijk dan op de terminologie pagina.

In de toekomst willen we eventueel nog parentelen toevoegen van de grootste papiermakersfamilies (zoals Pannekoek en Schut).

Aanvullingen en verbeteringen zijn natuurlijk altijd van harte welkom. Stuur ons gerust eens een als je vragen of opmerkingen hebt.